TSUE o kredytach frankowych w upadłości konsumenckiej
6 marca br rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości Dean Spielmann w opinii wydanej w sprawie C-582/23 wskazał, że sądy rozpatrujące wnioski o upadłość konsumencką powinny badać, czy umowy kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego zawierają nieuczciwe warunki. Jeśli takie postanowienia zostaną stwierdzone w umowie, to sąd, działając z urzędu lub na wniosek konsumenta, ma obowiązek je unieważnić, co z kolei może wpłynąć na wysokość zadłużenia konsumenta. Zdaniem rzecznika „ewentualne przekazanie tej kwestii do oceny sędziego-komisarza (którego postanowienie podlega osobnemu zaskarżeniu) stwarza ryzyko nieuzasadnionej zwłoki w rozpoznaniu sprawy, a także może zniechęcać upadłego do skutecznej realizacji praw przyznanych mu przez dyrektywę (…)".
Podkreślił on również, że ochrona praw konsumenta "powinna być konkretna i skuteczna" a także "niezależna od szczególnych cech postępowania sądowego, w którym jest realizowana". Według rzecznika tej ochrony nie może podważyć zatwierdzenie listy wierzytelności przez sędziego-komisarza "przez co uzyskała ona powagę rzeczy osądzonej" i że nie stoi to na przeszkodzie sprawdzeniu, czy umowa kredytu nie zawiera nieuczciwych postanowień. Tak samo brak sprzeciwu upadłego do listy wierzytelności nie pozbawia go ochrony jako konsumenta. Rzecznik dodał, że "przewidziane w prawie krajowym warunki, na jakich upadły może wnieść sprzeciw od listy wierzytelności budzą wątpliwości co do skuteczności dostępnych środków kontroli sądowej".
Opinia została wydana na zapytanie Sądu Rejonowego w Łodzi w związku z postępowaniem upadłościowym konsumenta. W skład masy upadłości weszła nieruchomość nabyta za środki pochodzące z kredytu hipotecznego indeksowanego do franka szwajcarskiego. Konsument nie złożył zastrzeżeń do listy wierzytelności, sędzia komisarz niczego na niej zmienił. Natomiast zdaniem sądu w umowie kredytowej zawarte są nieuczciwe warunki, które mogą spowodować jej nieważność. Sędzia komisarz nie zbadał kwestii umowy, podczas gdy jej nieważność zmieniłaby zakres zobowiązania upadłego.
Ta opinia ma istotne znaczenie dla osób spłacających kredyty frankowe i rozważających ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Co ważne - opinia rzecznika generalnego nie wiąże Trybunału Sprawiedliwości. Jednak w praktyce wyroki TSUE często są zgodne z sugestiami rzeczników generalnych
Doradca Restrukturyzacyjny
Agata Sommer-Kolmasiak
Kancelaria Doradcy Restrukturyzacyjnego
Ul. Sienkiewicza 1 lok 9
42 – 600 Tarnowskie Góry
NIP 645 143 79 14
REGON 388928336
Tel. +48 889 222 811
a.sommer.kolmasiak@syndyktg.pl
kancelaria@syndyktg.pl
e-doręczenia
AE:PL-63301-37562-IASJG-21